Τα Κείμενα και οι Εικόνες αποτελούν πνευματική εργασία και επιτρέπεται η αντιγραφή τους μόνο οταν αναφέρεται ρητά η διεύθυνση προέλευσης δηλαδή το παρόν Ιστιολόγιιο ή ο συντάκτης του Κειμένου

Ρεμπέτικο ένα μέσο εκτόνωσης και έκφρασης

     Για το ρεμπέτικο η μεγάλη εποχή στον Ελληνικό χώρο ως λαικό τραγούδι ξεκίνησε κυρίως μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την αναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης όπου πολλοί Μικρασιάτες εγκαθίστανται σε μεγάλες πόλεις και λιμάνια της Ελλάδας φέρνοντας μαζί τους τις πλούσιες μουσικές τους παραδόσεις, την κουλτούρα τους αλλά και τον πόνο του ξεριζωμένου, του διωγμένου απο το σπίτι του που τα έχασε όλα ... 
     Περιθωριοποιημένοι ήδη δημιούργησαν δεκάδες ομάδες ανθρώπων, φτωχών κυρίως , «χωρίς κλήρο», αποκλεισμένων από την συμμετοχή τους στα κοινά και την αστική τάξη, χωρίς δουλειά , χωρίς ελπίδα και προοπτική βρήκαν καταφύγιο στην παρανομία ,διέξοδο στα ναρκωτικά και τις ουσίες και φυσικά αυτό το καταπιεσμένο και απομονωμένο κοινωνικά στρώμα ανθρώπων βρήκε μέσα από τα τραγούδια και την μουσική του ένα ισχυρό μέσο εκτόνωσης έναν τρόπο έκφρασης.  
    Μια άγραφη μουσική κουλτούρα από ανατολίτικους Σμυρναϊκούς ήχους που συγχωνεύτηκε με τα ντόπια λαϊκά και τα «μουρμούρικα» ή «κανταδορικα» σχήματα μουσικών με αποτέλεσμα να προκύψει ένα είδος μουσικής διαφορετικό από την μουσική των σαλονιών της αστικής τάξης αλλά και την δημοτική μουσική και παράδοση των άλλων περιοχών.   
    Είναι η εποχή που ταυτόχρονα άρχισαν να λειτουργούν και τα πρώτα πρόχειρα ταβερνεία προσφέροντας κρασί και τσίπουρο , μεζέδες και φθηνό φαγητό  χρησιμοποιώντας βέβαια ως φτηνή λύση διασκέδασης αυτές τις πλανόδιες ομάδες μουσικών με κυρίαρχο στοιχείο το σμυρναίικο τραγούδι.  
      Σε αυτά τα κέντρα θα ακουστούν τα πρώτα ρεμπέτικα τραγούδια για τον πόνο και τα βάσανα της προσφυγιάς, για τον τεκέ και το χασίς, που λόγω των συνθηκών επιβίωσης πολλοί δημιουργοί -συνθέτες αυτής της μουσικής, έβρισκαν καταφύγιο και παρηγοριά στα αδιέξοδα.  Δεν ήταν η μοναδική τους εργασία αφού οι περισσότεροι ασκούσαν την μουσική ως δευτερεύουσα εργασία είτε για το "κεφι" τους , είτε για να συμπλητρώσουν το πενιχρό τους εισόδημα. 
    Είναι η εποχή που τα πρώτα «καφεαμαν» , περιφεριακά της πόλης των Αθηνών κάνουν την εμφάνισή τους με θεματολογία κυρίως ερωτική αλλά και κοινωνικού περιεχομένου, όπως την φυλακή και το χασίς , τραγούδια που βασίζονται στον αυτοσχεδιασμό και την ικανότητα του οργανοπαίκτη που είναι ταυτόχρονα και συνθέτης και στιχουργός αλλά με χαρακτηριστικό τους γνώρισμα τυην λιτότητα του στίχου στα νοήματα αφοί οι περισσότεροι ήταν αγράμματοι.  
    Ήδη από το 1932 κυκλοφορούν οι πρώτες ελληνικές ηχογραφήσεις τραγουδιών από τον Μάρκο Βαμβακάρη που χαρακτηρίζεται ως ο πατριάρχης του Ρεμπέτικου . και μέσα σε μία δεκαετία εμφανίζονται οι περισσότεροι από τους κλασικούς σήμερα αυτοδίδακτους συνθέτες και τραγουδιστές του ρεμπέτικου τραγουδιού στη δισκογραφία που όλος τυχαία 'έχουν προέλευση καταγωγής την Σμύρνη , την χαμένη τους Πατρίδα.
.

  
 Οι εικόνες προέρχονται από μια παράσταση των ρεμπετόφιλων μιας αξιόλογης ομάδας μουσικών από τα Ιωάννινα και από μία παράσταση που έδωσαν σε γνωστό Μουσικό χώρο







Δείτε περισσότερες πληροφορίες πιέζοντας στις παρακάτω συνδέσεις.














Δεν υπάρχουν σχόλια:
Ετικέτες ,

Ρεμπέτικο ... η έκφραση ψυχής των περιθωριοποιημένων .

     Το λάτρεψαν , το μίσησαν , το κυνήγησαν όσο πιο άγρια μπορούσαν , το είπανε παράνομο και παρακατιανό, του περιθωρίου , το απαγορεύσανε οι μεν ως «τουρκοειδές» μα και οι άλλοι οι Τούρκοι σαν «κατάλοιπο της ελληνικής μουσικής » , είπαν πως είναι το υποκόσμου και των άξεστων χαμάληδων , των ανθρώπων του λιμανιού, των φυλακισμένων ... μα σε πείσμα όλων αυτό επέζησε, ανδρώθηκε και μπήκε στην καρδιά μας , τραγουδήθηκε υμνήθηκε από όλους ακόμη και από αυτούς που το είχανε μισήσει.      Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι πρωτοεμφανίσθηκε στις αρχές του 1830 στην Αθήνα στις φυλακές και τα κελιά του «Μεντρεσέ» που τις ονομάζανε "μουρμούρικα".
      Ήταν η εποχή που οι ξενόφερτοι Βαυαροί προσπαθούσαν να εισάγουν στη τότε αστική αθηναϊκή κοινωνία τις καντρίλιες και την πόλκα. Ήταν την ιδία εποχή που στην πλατεία Ψυρρή , στην συνοικία των φτωχών, πρωτοεμφανίσθηκε η πρώτη ομάδα των «ξυπόλυτων γύφτων» που τραγούδησαν τα «μουρμούρικα» ή «σεβταλήτικα» ή «γιαλάδικα» , λαικά τραγούδια που μιλούσαν για το πόνο της καθημερινότητας ,για την φτώχεια και την «αφραγκία» , για ανεκπλήρωτες έρωτες , για χαμένα όνειρα και πόθους.
     Ταυτόχρονα στις πλούσιες γειτονιές της Σμύρνης , στα Παράλια της Μικράς Ασίας αλλά και σε άλλες παραθαλάσσιες πόλεις και λιμάνια όπως Θεσσαλονίκη , Βόλο ακόμη και Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ένα νέο λαϊκό αστικό είδος μουσικής , διαφορετικό από το δημοτικό τραγούδι αρχίζει να αναπτύσσεται σε καφενεία και σε μάνδρες, ένα άλλο είδος με ανατολίτικους ήχους και διαφορετική θεματολογία από το δημοτικό τραγούδι , εκφράζοντας τον έρωτα , την καθημερινότητα , τον μόχθο και πάνω απόλα τα αδιέξοδα της ζωής του βιομηχανικού εργάτη που έχασε πλέον την αυτοδιαχείριση που είχε , ήταν τα ονομαζόμενα τότε «καφέ αμαν» ως συχνή επανάληψη της τούρκικης λέξης αμάν ή έλεος.  
     Λίγα χρόνια αργότερα , άρχισε να εμφανίζεται και ο όρος ρεμπέτικο ως ένας εύκολος χαρακτηρισμός αυτού του είδους της μουσικής που είχε εμφανισθεί στα λιμάνια , από αγράμματους ανθρώπους που δεν προέρχονταν από μουσικές σχολές αλλά από εμπειρικούς μουσικούς απείθαρχους και «άτακτους» , που όμως ήταν πλήρως αποδεκτός από την λαϊκή μάζα των ανθρώπων.
   Αν και στην ετυμολογία της λέξης Ρεμπέτικο επικρατεί πλήρη σύγχυση ορισμένοι δέχονται ότι προέρχεται από την ελληνική λέξη «ρέμβομαι» με την έννοια του «στρέφομαι ολόγυρα, περιφέρομαι ασκόπως, περιπλανώμαι και μεταφορικώς, ενεργώ αλογίστως, είμαι άτακτος.» , άλλοι πάλι από την τούρκικη λέξη rebet» (=περιφερόμενοι άσκοπα , εκτός νόμου) ή από την ιταλική «rebelo» (= άτακτος) ή την αραβική «rubaiyat» (= τετράστιχα) ή την σλάβικη λέξη «rebenok» (= παλικάρι).
     Όποια και αν είναι η ετυμολογία του όρου εκείνο που έχει σημασία είναι ότι αυτού του είδους η μουσική κατάφερε να βρει τον δρόμο της έστω και με τις δυσκολίες που συνάντησε έτσι ώστε από την 8 Δεκεμβρίου 2017 να ενταχθεί στον διεθνή κατάλογο της “άϋλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO αποτελώντας το πέμπτο στοιχείο που εγγράφει η χώρα μας στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο αυτής της άϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.
Έχουν προηγηθεί η μεσογειακή δίαιτα, η παραδοσιακή μαστιχοκαλλιέργεια στη Χίο, η Τηνιακή μαρμαροτεχνία, καθώς και το εθιμικό δρώμενο των Μωμόερων.  
     Οι εικόνες προέρχονται από μια παράσταση των "ρεμπετόφιλων" μιας αξιόλογης ομάδας μουσικών από τα Ιωάννινα και από μία παράσταση που έδωσαν σε γνωστό μουσικό χώρο των Ιωαννίνων και τους ευχαριστώ για τις ομορφες εικόνες που μου δώσαν.


Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω στνδέσμους.






                                                                                                  Ιωάννινα Δεκέμβριος 2017



Δεν υπάρχουν σχόλια:
Ετικέτες ,

Τσιπουροκατάνυξη ….η γιορτή του Οινοπνεύματος

      Κάθε χρόνο , από τα μέσα του Οκτώβρη και σχεδόν όλο τον Νοέμβριο σε δεκάδες ορεινά χωριά της Ηπείρου οργανώνονται από τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους η γιορτή του Τσίπουρου , ενός ιδιαίτερα αγαπητού είδους οινοπνεύματος , προϊόν απόσταξης που παράγεται από την πλήρη εκμετάλλευση των κατάλοιπων της πολτοποίησης του σταφυλιού αφού πρώτα έχουν αφαιρέσει το κρασί.      Μια λαϊκή γιορτή με λαϊκούς οργανοπαίκτες δημοτικής μουσικής με κυρίαρχο όργανο το κλαρίνο να δεσπόζει ηχητικά σε όλους τους μαχαλάδες του χωριού , με εκλεκτούς τοπικούς μεζέδες , προσφορά ή επίδειξη της μαγειρικής των γυναικών του χωριού για κεράσματα όμως πάνω απόλα μια γιορτή κεφιού και διασκέδασης με τσίπουρο , του ποτού των φτωχών που λόγω της ημέρες όλοι θα το τιμήσουν δεόντως .
      Μάλιστα απαραίτητο χαρακτηριστικό τη γιορτής είναι το παραδοσιακό «στήσημο» του Καζανιού , με τον άμβυκα (το χάλκινο καζάνι και το στρογγυλό καπάκι επίσης χάλκινο) που θα γεμίσει με την μάζα ,τα στέμφυλα, τον πολτό των σταφυλιών τοποθετημένο πάνω στην «πιροστιά» με ελεγχόμενη φωτιά , και βέβαια τον χάλκινο λουλά όπου με συνεχώς τρεχούμενο νερό θα ψυχθεί για να μετατρέψει , σταγόνα σταγόνα το ατμό που παράγει ο άμβυκας σε οινόπνευμα .       «Έτσι εμείς το 'χουμε εδώ… παλαιότερα μας κυνηγούσαν , θέλαν άδεια από το κράτος . Ερχόταν η αστυνομία και μας τα έπαιρναν όλα εκτός και πλήρωνες αλλά εμείς τότε ήμασταν φτωχοί δεν είχαμε λεφτά… εμείς το είχαμε τότες για το σπίτι για τις κρύες μέρες του χειμώνα , το βγάζαμε κρυφά , έτσι για γιατρικό …μόνο τότε πίνεις το ρακί… και το φτιάχναμε και πόντς (=βρασμένο τσίπουρο με μέλι ή ζάχαρη) όταν είχε χιόνι … μην κοιτάς τώρα που το πουλάνε» μονολογεί ένας από αυτούς .          Χρόνια στήνει τις «καζανιές» του μόνο που τώρα είναι νόμιμος δεν χρειάζεται να κρύβεται βγάζει την άδεια του , έχει τα σταφύλια του και είναι και περήφανος.. αφού « εγώ που λες ξέρω να το βγάζω .. έχει τα μυστικά του… θέλει αργά αργά να τρέχει .. να πιές … δοκίμασε είναι το πρωτοράκι …ξερω πότε να το αρχίσω και πότε να το σταματήσω…θέλει τα γράδα του αυτό » .
  Δεν ξέρω αν έφταιγε η παρέα, η μουσική με το κλαρίνο να σου τρυπάει τα αυτιά ή το πρωτοράκι … αλλά όπως και να έχει το ‘κοσπεντάρ’ (=200 χιλιοστά λίτρου) ήρθε αρκετές φορές γεμάτο στο τραπέζι .. ώσπου για άλλη μια φορά διαπιστώνεις ότι σε αυτού του είδους τις γιορτές χάνεις την αίσθηση του χρόνου και κάπως έτσι ταξιδεύεις σε .. άλλες αρχέτυπες μορφές ζωής… 
                                                                                                                .....Αντε και του Χρόνου…
Η παραδοσιακή γυάλινη "νταμουτζάνα" όπου συνήθως τοποθετούσαν το τσίπουρο με τις σιδερένιες λάμες υποστήριξης για προστασία από σπάσιμο...
 
Δείτε επίσης παρόμοια ανάρτηση πιέζοντας εδώ και

Όλα τα περιεχόμενα των αναρτήσεων πιέζοντας εδώ…

                                                                                                               Ιωάννινα Δεκέμβριος 2017









Δεν υπάρχουν σχόλια:
Ετικέτες , ,

Τσίπουρο.. μια γιορτή για Οινοπνεύματα και κέφι



          Τσιπουροκατάνυξη…ή τσιπουροσυνάθροιση …μια κλασσική αγαπημένη ελληνική συνήθεια για τους περισσότερους , μια λατρεμένη συνήθεια  ,κυρίως των λαϊκών τάξεων που συνδυάζει την κατανάλωση ποσότητας οινοπνεύματος δηλαδή τσίπουρου ή τσικουδιάς, το ποτό των φτωχών όπως το αποκαλούν και εκλεκτών μεζέδων που, συνήθως  με την συνοδεία μουσικής ή λαϊκών οργανοπαικτών δημιουργούν μια ιδανική ατμόσφαιρα τόσο για να ομορφύνουν την ζωή τους όσο και να προκαλέσουν συναισθήματα αναγκαίας συνύπαρξης και ομαλής συμβίωσης.        Όλα ξεκίνησαν αρκετά παλαιά ή σαν υποπροϊόντα της απόσταξης του Οίνου ίσως στην Μικρά Ασία πριν από 8000 χρόνια ή ίσως στην Κίνα όταν είχε παραχθεί το πρώτο προϊόν απόσταξης  οινοπνεύματος  από κρασί και ρύζι που αργότερα  μεταφέρθηκε από τους Άραβες στην Αίγυπτο όπου καθιερώθηκε από τους Αλχημιστές ο άμβυκας ,το καζάνι με το θολωτό καπάκι ως η αποδοτικότερη συσκευή απόσταξης και ο όρος αλκοόλ αλλά ως …σκόνη βαφής..        Για τα Ελληνικά δεδομένα η παραγωγή του τσίπουρου εμφανίζεται περίπου τον 14ο αιώνα στο Άγιο Όρος από μοναχούς που κατοικούσαν εκεί ως αποτέλεσμα της επεξεργασίας των υποπροϊόντων παραγωγής κρασιού και με τα χρόνια εξαπλώθηκε σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στη Μακεδονία , Θεσσαλία Ήπειρο και Κρήτη.    Μάλιστα οι μοναχοί του Αγίου Όρους έχουν ακόμη και σήμερα την συνήθεια να προσφέρουν καλωσορίζοντας τους επισκέπτες στις μονές ένα ποτηράκι τσίπουρο και ένα λουκούμι.        Η πρώτη ύλη παραγωγής τσίπουρου προέρχεται από τα κατάλοιπα της συμπίεσης ή πολτοποίησης των σταφυλιών ,δηλαδή από τα ράκη (υπολείμματα) των σταφυλιών  , μια μάζα που αποτελείται από τους φλοιούς , τους  βόστρυχους (τσάμπουρα – κοτσάνια) ,  τα γίγαρτα (κουκούτσια) ενώ περικλείει και κάποιο ποσοστό αζύμωτου γλεύκους (μούστου). Αυτή η μάζα θερμαίνεται μέσα στον αμβυκα , παράγεται ατμός που διέρχεται μέσα από ειδικό σωλήνα , τον λουλά που ψύχεται συνεχώς εξωτερικά από τρεχούμενο νερό και υγροποιείται παράγοντας το τσίπουρο. Παλαιότερα το τσίπουρο στα Ελληνικά χωριά ονομαζόταν και ρακί μία τούρκικη λέξη που ορισμένοι ισχυρίζονται ότι προέρχεται από το αραβικό  "αράκ", που σημαίνει απόσταγμα. Άλλοι ισχυρίζονται ότι προέρχεται και από το ρήμα "ρήγνυμι" (=σπάω), με σκοπό την εξαγωγή του χυμού και "ραξ" (ρόγα του σταφυλιού) ή από τα ράκη (=υπολείμματα) των σταφυλιών που είναι και η πιθανότερη πρέλευση της Ονομασίας.

   Για τα Ελληνικά δεδομένα το τσίπουρο Τυρνάβου είναι κατοχυρωμένο ΠΓΕ (προϊόν Γεωργικής ένδειξης ) από το 1989 με τον ΚΑΝ.1576/89 και ο Τύρναβος είναι η μόνη πόλη που καταχωρήθηκε ως ΠΓΕ, με μοναδική δέσμευση που υπάρχει είναι η μονάδα παραγωγής και εμφιάλωσης να είναι στη περιοχή Τυρνάβου. Οι άλλες τρεις που είναι μαζί με τον Τύρναβο κατοχυρωμένες από την ΕΕ είναι Μακεδονίας, Θεσσαλίας και τσικουδιά Κρήτης με τους ίδιους όρους.  
Για περισσότερες πληροφορίες αναζητήστε στοιχεία εδώ

1       https://el.wikipedia.org/wiki/Τσίπουρο
2       http://mpousoulas.com/wp-content/uploads/2017/01/tsipouro-paraskeui.pdf
3       http://www.gourmed.gr/mesogeios/pota%5D/tsipoyro-apostagma-kardias
4       http://www.mixanitouxronou.gr/i-ellada-echase-tin-machi-tis-rakis-apo-tous-tourkous-alla-kerdise-to-tsipouro-ke-tin-tsikoudia-sti-sinechia-o-erntogan-apokirixe-tin-tourkiki-patrotita-tis-rakis/
5       http://www.kalavrytanews.com/2014/10/h-diadikasia-paragoghs-tsipoyroy-tripotama.html
6       http://thanos29.blogspot.gr/2017/08/blog-post_813.html


                                                                                                                    Ιωάννινα Νοέμβριος 2017

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Ετικέτες ,
Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)