Κάπου εκεί στα «γκρέμια»… γράφτηκε μια άλλη ιστορία.

Η ιστορία , αν και ως λεπτομέρεια χάνεται από το βάρος των χρόνων που κουβαλάει , πάντα θα υπάρχει στην λογική των ανθρώπων είτε ως ένας φωτεινός σηματοδότης  ,είτε σαν ένας θρύλος ,μια αναφορά σε ένα γεγονός που σίγουρα συνέβη . Κάτι παρόμοιο ισχύει και για τον χορό του Ζαλόγγου , μία από τις μεγαλύτερες πράξεις αυτοθυσίας της προεπαναστατικής περιόδου στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα.  Μία πράξη που συγκλόνισε την τότε αποδεκτή παγκόσμια κοινότητα και έδωσε άλλη διάσταση στις έννοιες αυτοθυσία , γενναιότητα και ηρωισμός. 

  Όλα ξεκίνησαν στο Σούλι , στις 12 του Δεκέμβρη του 1803 όταν οι Μαχητές "ατίθασοι και απείθαρχοι" Σουλιώτες αναγκάστηκαν να υπογράψουν μια συνθήκη εκπατρισμού τους , αναγκαστικής εγκατάλειψης των εδαφών τους «συν γυναιξί και τέκνοις» , με τον Αλί πασά που όμως γρήγορα «έσπασε την συμφωνία» .Τότε μερικοί διαφώνησαν . Ο καλόγερος Σαμουήλ με άλλους πέντε Σουλιώτες έμειναν και ανατινάχτηκαν στο Κούγκι ,πέρνωντας μαζί τους και δεκάδες άλλους  αλλόθρησκους.  

 Κάποιοι άλλοι , «πάνω από 800 νοματαίοι, τράβηξαν για τα άγρια βουνά του Ζαλόγγου» ,χωρισμένοι σε φατρίες και διχασμένοι ,κάποιοι ξέφυγαν ,κάποιο άλλοι εγκλωβίστηκαν στο Μοναστήρι του Ταξιάρχη Μιχαήλ στο χωριό Καμαρίνα, περικυκλωμένοι από τις ισχυρές δυνάμεις του Βελή, γιο του Αλή πασά.  Μερικοί άνδρες και πάνω από 50 γυναικόπαιδα ,κατ’άλλους «καμιά εικοσαριά νοματαίοι» ανέβηκαν στην σκληροτράχηλη απότομη κορυφή Στεφάνι . Ήταν μια αδιέξοδη πορεία , τους είχαν εγκλωβίσει στα απότομα γκρέμια.  

Ο Πρώσος περιηγητής και διπλωμάτης Ιάκωβος Μπαρτολτυ που εκείνη την χρονιά βρέθηκε στα Ιωάννινα , φίλα προσκείμενος στον Αλή Πασά μνημονεύει και γνωστοποιεί στην Ευρώπη , σε κείμενο που δημοσίευσε στην γερμανική γλώσσα το 1805 , στο έργο του «Ταξίδιον εις την Ελλάδα 1803-18904»  , τόσο την αγριότητα των στρατευμάτων κατοχής όσο και την γενναιότητα μιας ομάδας «δυστυχισμένων» που είχαν βρει καταφύγιο βόρεια της Πρέβεζας , «εκεί σε ένα μοναστήρι» όπου και ακολούθησε μια «φρικτή άγρια σφαγή»  με τελική κατάληξη «39 γυναίκες γκρεμίστηκαν από τα βράχια μαζί με τα παιδιά τους που μερικά ακόμη βύζαιναν».  

Έκτοτε υπάρχουν δεκάδες άλλες αναφορές , αμφισβητήσεις ,  αφηγήσεις και προσεγγίσεις στα γεγονότα με περισσότερες  ανατριχιαστικές λεπτομέρειες όμως εκείνο που είναι αναμφισβήτητο είναι ότι πράγματι κάτι φρικτό και απάνθρωπο συνέβη , «εκεί ψηλά στα γκρέμια και τις απότομες κορφές» και με δεδομένο την δυσχερή θέση των γυναικών εκείνα τα χρόνια όπου συνήθως κατέληγαν μετά από βιασμούς και ατίμωση «σκλάβες στα χαρέμια της Ανατολής»  σίγουρα μια επιστημονικότερη αναζήτηση στοιχείων δεν θα έβλαπτε.  

 To μνημείο είναι ένα πέτρινο σύμπλεγμα ,εργο του γλύπτη Γιώργιο Ζογγολόπουλο. Βρίσκεται σε υψόμετρο 786 μέτρα στο χωριό Καμαρίνα Πρεβέζης και η ανάβαση των 150 μέτρων γίνεται με τα πόδια σε πέτρινα σκαλοπάτια που οδηγούν ψηλά στον χώρο που βρίσκεται προσφέροντας μία μοναδική θέα της περιοχής ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται με ένα ηλιοβασίλεμα ..στο απέραντο γαλάζιο. 

Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στους παρακάτω συνδέσμους

1.            https://www.protothema.gr/stories/article/845743/o-horos-tou-zalloggou-ta-gegonota-kai-oi-anatheoritikes-apopseis-ellinon-istorikon/

2.            https://www.sansimera.gr/articles/861

3.            https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%96%CE%B1%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CF%85

4.            ..και γενικά στο λύμα https://www.google.com/search?q=%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B5%CF%82+%CF%87%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%82+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%B6%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CF%85&sa=X&ved=2ahUKEwiV0_Lj3JzhAhUKD2MBHXk1DxcQ1QIoAHoECAkQAQ&biw=1280&bih=567

   

 Δείτε επίσης όλες τις προηγούμενες αναρτήσεις πιέζοντας εδώ ....  

                                                                                                                 Ιωάννινα Μάρτιος 2019

Ηταν ένας πόλεμος...αναίμακτος.. απο αλεύρι..

Για άλλη μια χρονιά ολοκληρώθηκε με επιτυχία … ένας ακόμα ετήσιος , αναίμακτος πόλεμος , ένας πόλεμος από αλεύρι και …άλλες διάφορες χρωματισμένες ουσίες ,στο πανέμορφο λιμάνι του Γαλαξιδίου ..έτσι όπως ακριβώς συμβαίνει εδώ και αρκετά χρόνια σκορπώντας άφθονο κέφι και διασκέδαση.. όχι μόνο στους συμμετέχοντες αλλά και στις χιλιάδες των επισκεπτών.    

   Εκεί σε αυτόν τον πόλεμο , οι συμμετέχοντες για άλλη μια φορά πιστοί στο ετήσιο ραντεβού τους «έβγαλαν» ,εξωτερίκευσαν την ψυχοσύνθεση τους πετώντας άφθονο αλεύρι προς κάθε κατεύθυνση , γιατί έτσι το θέλει η παράδοση ..γιατί έτσι το αισθάνονται…γιατί έτσι το απολαμβάνουν όχι μόνο ως διέξοδο από την καθημερινότητα αλλά και ως έναν τρόπο εκτόνωσης που σίγουρα τον έχουνε ανάγκη.

   Παρακολουθώ και φωτογραφίζω το εν λόγω μοναδικό έθιμο για τα ελληνικά δεδομένα (υπάρχει παρόμοιο και σε πόλη της Ινδίας ) για περισσότερο από 5 χρόνια όμως το φετινό ήταν μια «μαγική κόλαση χρωμάτων » ,όχι γιατί το πλήθος των συμμετεχόντων και των θεατών ήταν πολλαπλάσιο από κάθε άλλη φορά … αλλά γιατί ο υπέροχος καιρός και ένας ισχυρός άνεμος σκόρπαγε το αλεύρι προς κάθε κατεύθυνση.       

   Ακόμη και ως θεατής από την ασφάλεια που σου προσφέρει η απέναντι πλευρά του λιμανιού …σίγουρα θα αισθανόσουν την στυφή του αίσθηση να διαχέεται παντού.. αν και το καλύτερο όλων θα ήταν η συμμετοχή σου … κάτι που επιτυγχάνεται εύκολα με λίγα ποτηράκια οινοποσίας  , μια καλή παρέα , ένα κέφι ατέλειωτο .. και μια σακούλα αλεύρι που προσφέρει σε αφθονία ο δήμος .    

     Ίσως το έχουμε ανάγκη όχι μόνο για το έθιμο αλλά περισσότερο για μια μαζική εκτόνωση  της καταπιεσμένης επιθυμίας μας  ή πως αλλιώς θα μπορούσα να εξηγήσω την μανία μερικών για το φωτογραφικό φακό… που πάντα αποτελεί τον μοναδικό τους στόχο …  

   

 Δείτε επίσης παλαιότερες σχετικές παρόμοιες αναρτήσεις πιέζοντας στον σύνδεσμο 

1. Αλευρομουτζουρώματα 2018  

2. Οι ψευδεσθείσεις της καθημερινότητας

3. Αλευρομουτζουρώματα στο Γαλαξίδι...

4. Αλευρομουτζουρώματα στο Γαλαξίδι...εικόνες

 και βέβαια Ολες τις αναρτήσεις ταξινομημένες πιέζοντας εδώ... 

                                                                                                                       Ιωάννινα Μάρτιος  2019

Η Μπούλα και οι Γενίτσαροι ..ενα έθιμο που χάνεται στην Ιστορία

 
     Μερικοί ισχυρίζονται ότι σχετίζεται με τον Θεό Ερμή τον «χθόνιο» και τον σάτυρο τον Διόνυσο και τον γάμο του με την Βασίλινα και πραγματοποιούνταν κατά τον αρχαίο μήνα Ανθεστηρίωνα (περίπου από 15 Φεβρουαρίου έως 15 Μαρτίου) για την υποδοχή της επερχόμενης Άνοιξης που προκαλούσε αναγέννηση των πάντων και που το κατεξοχήν τιμώμενο πρόσωπο ήταν ο Θεός Διόνυσος που την εύνοια επιζητούσαν οι πιστοί του για γόνιμη γη , πλούσια σοδειά.. να πάνε όλα καλά.
           Αυτές οι τελετές ή Ανθεστήρια όπως τα ονόμαζαν ήταν ταυτόχρονα και τελετές μύησης των νέων αγοριών στα μυστικά της φυλής , των ανδρών , των κυνηγών όπου απέρριπταν , έβγαζαν τα οικογενειακά σχεδόν γυναικεία παιδικά τους ρούχα και γίνονταν πλέον άντρες με χαρακτηριστικά που τους καθιστούσαν πλήρη μέλη της κοινότητας με ανάλογες υποχρεώσεις και δικαιώματα.
     Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι το έθιμο ξεκίνησε με την εντολή του Σουλτάνου το 1705 να κάνει το πρώτο παιδομάζωμα στην περιοχή . Το παιδομάζωμα ήταν η λογική της αναγκαστικής και δια της βίας στρατολόγηση νεαρών αγοριών από όλο τον Υπόδουλο κόσμο της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που ξεκίνησε τον 15 αιώνα , την αυστηρή και σκληρή εκπαίδευσή τους στις παραδοσιακές πολεμικές τέχνες αλλά και την διαμόρφωση ή εμφύτευση της κυρίαρχης σκέψης στην ανώτερη σκέψη του Σουλτάνου.
       Λένε …ήταν μέρες αποκριάς όταν Οι Ναουσαίοι αντέδρασαν στην πρόθεση του απεσταλμένου του Σουλτάνου Αχμέτ Τσελεμπή να οργανώσει ένα ακόμη παιδομάζωμα ,συζήτησαν μαζί του ,διαφώνησαν και τον έσφαξαν καθώς επίσης και την ακολουθία του και αποφάσισαν με αρχηγό τον Ζήση Καραδήμο να βγουν αντάρτες στο βουνό βρίσκοντας καταφύγιο στις πυκνόφυτες πλαγιές του Βερμίου για να σωθούν από τα αντίποινα και με την μεταμφίεση αυτή ,αγνώριστοι πια , επισκέπτονταν εκείνη την ημέρα των Αποκριών τους δικούς τους μέσα στην πόλη χωρίς να γίνονται αντιληπτοί.
     Όπως και να είναι ,όποια και να είναι η ιστορική του προέλευση , το σίγουρο είναι, ότι με το πέρασμα του χρόνου το έθιμο ενσωμάτωσε την τοπική ιστορία , συνδέθηκε αναγκαστικά με την Τουρκοκρατία , τροποποιήθηκε και προσαρμόσθηκε από τις ντόπιες θρησκευτικές αντιλήψεις και ιστορικές παρακαταθήκες των ντόπιων κατοίκων και κατάφερε σήμερα να αποτελεί ένα αξιόλογο δρώμενο που συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες απ’ όλη την Ελλάδα και όχι μόνο .  

   Δείτε επίσης 
  Η Μπούλα και οι Γενίτσαροι της Νάουσας 

όλες τις αποκριάτικες εκδηλώσεις πιέζοντας εδώ...

και όπως πάντα όλες τις αναρτήσεις ταξινομιμένες  πιέζοντας εδώ

                                                                                                          

                                                                                                                    Ιωάννινα Μάρτιος 2019

Η Μπούλα και οι Γενίτσαροι της Νάουσας.

      Ένα αποκριάτικο έθιμο βασισμένο σε έναν αυστηρά καθορισμένο χορευτικό , ένα τελετουργικό δρώμενο με ρίζες που χάνονται πίσω στα παλαιά τα χρόνια , γεμάτο από αυθορμητισμό , κέφι και ενθουσιασμό για συμμετοχή , γεμάτο συγκινήσεις , οργανώνεται κυρίως στην πόλη της Νάουσας αλλά και σε άλλες περιοχές της Μακεδονίας από τοπικούς παραδοσιακούς συλλόγους.

     Ένα παραδοσιακό έθιμο που ξεχωρίζει από δεκάδες άλλα σε πολλά μέρη της Ελλάδος γιατί δεν βασίζεται στην αταξία , την απρέπεια ,την ελευθεριότητα και μερικές φορές την υπερβολή ή στα δεκάδες σατυρικά τραγούδια με σεξουαλικό υπονοούμενο και την αυτοσχέδια μεταμφίεση που κυριαρχεί σε άλλα παραδοσιακά δρώμενα ανά την Ελλάδα τις Αποκριές .

    Ένα έθιμο που προσδιορίζεται από την ονομασία «Μπούλες και γενίτσαροι της Νάουσας» ,που απαιτεί αυστηρά τυποποιημένη εθιμική ευπρέπεια και συμπεριφορά του μπουλουκιού που σε συνδυασμό με την απαράμιλλη περίτεχνη αισθητική πατροπαράδοτη ενδυμασία και στις προσεγμένες κινήσεις των χορευτών ,ακολουθούμενοι με τα ίδια πάντα μουσικά όργανα διαμορφώνουν μία πολιτισμένη συμπεριφορά και δράση χωρίς ακρότητες .

     Τα κύρια χαρακτηριστικά του εθίμου είναι ότι πραγματοποιείται από ένα μπουλούκι τελεστών ,παλαιότερα ήταν μόνο 6 άτομα τώρα ο αριθμός των συμμετεχόντων έχει αυξηθεί , συμμετέχουν σε αυτό μόνο άνδρες , ακολουθούν συγκεκριμένο πρότυπο τέλεσης του εθίμου , ντύνονται με τις ιδιες παραδοσιακές πατροπαράδοτες φορεσιές αναλλοίωτες και ανεπηρέαστες από σύγχρονους εξωγενείς παράγοντες , φοράνε όλοι τις ίδιες προσωπίδες μεταμφίεσης , δεν αυθαιρετούν στα δρώμενα αλλά έχουν συγκεκριμένη συμπεριφορά.  

  Γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι ,από γειτονιά σε γειτονιά , δημιουργώντας το μπουλούκι από όσους το επιθυμούν  και είναι μέλη του συλλόγου τους , αρκεί εκ των προτέρων να το έχουν δηλώσει ... κάτι που θεωρούν τιμή τους αρκετοί νέοι  και βεβαια να φοράνε την ίδια αναλλοίωτη από την πάροδο του χρόνου παραδοσιακή ενδυμασία .. την ίδια προσωπίδα...  τον ίδιο περίτεχνο διάκοσμο ..γιατί έτσι το θέλει η παράδοση. 

    Τους ακολουθεί πάντα μια μουσική κομπανία με τα ίδια μουσικά όργανα το νταούλι (μουσικό όργανο μορφής κυλίνδρου με τεντωμένη δερμάτινη μεμβράνη από την μία πλευρά ) και τον ζουρνά ή τσιουμπανίκα (πνευστό μουσικό όργανο) , χορεύουν πάντα τους ίδιους χορούς και ακολουθούν πάντα το ίδιο δρομολόγιο , το ίδιο τελετουργικό αναλλοίωτο στο πέρασμα των χρόνων γιατί πιστεύουν ότι έτσι μεταφέρουν την παράδοση του τότε στο σήμερα.

Δείτε επίσης 

Γενίτσαροι και μπούλα... μια παράδοση αιώνων 

και όλες τις αναρτήσεις ταξινομημένες πιέζοντας εδώ...

         

                                                                                                                   Ιωάννινα Μάρτιος 2019